Bilindiği gibi tüm dünyayı etkisi altına alan coronavirüs pandemisi iş dünyasını da olumsuz etkiledi. Ülkemizde kimi şirketlerde çalışanlar ücretsiz izine çıkarılmak durumunda kaldı. Bu durumda olan vatandaşlarımızın geçim sıkıntısına düşmemesi adına devlet tarafından kısa çalışma ödeneği Mart 2020 döneminde devreye alındı, yapılan son uzatmada 30.06.2021 tarihinde sona erdi. Aynı dönemde KÇÖ'den yararlanma hakkı olmayan çalışanlar için nakdi ücret desteği kullandırıldı. Bu desteklerin karşılığında işverenlere işten çıkarma yasağı getirilip ekonomik yavaşlama başta olmak üzere işverenler işten çıkarmak istedikleri birçok personelin çıkışını, çıkış yasağı sonuna erteledi ve bugüne gelindiğinde zaten ekonomik zorlukla karşı karşıya kalan bir çok KOBİ bir de yıllık izin ve bir yılı aşkın sürenin kıdem ve ihbar tazminatı ile karşı karşıya. Her ne kadar geçmiş dönemlerde uygulanan KÇÖ'lerinin kıdem hesaplamasında üç aylık süre konusunda bazı yargı kararları olsa da mevcut duruma ışık tutmaktan çok uzak. Acilen kısa çalışma dönemi, nakdi ücret destekli izin dönemlerinin tazminat hesaplaması ve yıllık izin hak edişlerinde nasıl değerlendirileceği konusunda yasal bir düzenleme yapılmalı. Aylardır bu konuda belirsizliğin giderilmesi konusunda yapılan çağrılar cevapsız kalmış ve gelinen durumda birçok işveren çalışanı ile karşı karşıya kalmıştır. Bu düzenlemede ücret artı prim ile çalışan ve bir yıldan fazla süredir prim ve ek ödenek almayan çalışanların tazminat hesaplanırken dikkate alınacak giydirilmiş ücretin nasıl bulunacağı da net bir şekilde düzenlenmeli. Durumun rehavetini anlatmak için basit bir örnek yapalım.
5 Ocak 2020'de işe girişi yapılan bir personel için işveren Nisan 2020 döneminde iş akdini feshetme kararı almıştır ancak işten çıkış yasağı nedeni ile çalışanı işten çıkaramamıştır.
Durum 1) Çıkış yasağı nedeni ile ilgili tarihte çalışan uygun ise KÇÖ'den yararlandırılmış değilse nakdi ücret desteğinden yararlandırarak evine göndermiştir. (Bu zorunlu bir durum olup işverenin konu ile ilgili inisiyatifi yoktur)
Durum 2) Yasak olmadığı durum iş veren çalışanın iş aktini tek taraflı olarak Nisan 2020 de fesh etmiştir.
Sonuç 1) Çalışan bir buçuk yıllık kıdem, dört haftalık ihbar tazminatı ve 14 günlük yıllık izin parası istemektedir.
Sonuç 2) Çalışan kıdem tazminatı ve yıllık izin hak etmemiştir. İşverene bu konularda bir hak talebinde bulunamayacaktır.
